Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển vượt bậc như hiện nay thì những ngành nghề liên quan như lập trình viên trở nên hot hơn bao giờ hết. Junior và Senior là hai thuật ngữ được sử dụng nhiều trong lĩnh vực này. Vậy, Junior và Senior là gì? Junior và Senior Developer khác nhau ra sao? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu rõ hơn qua bài chia sẻ dưới đây nhé!
1. Junior là gì? Junior Developer là làm gì?
Junior dùng để chỉ những người nhỏ tuổi hơn, cấp dưới, ít thâm niên hơn. Thường được dùng với những bạn sinh viên mới ra trường, chưa có kinh nghiệm sẽ làm ở vị trí này. Đa phần Junior có chút ít kinh nghiệm trong chuyên môn cũng như khả năng làm việc. Họ có thể thực hiện, giải quyết và xoay sở các vấn đề nhỏ, không mấy khó khăn và phức tạp. Còn ở các công việc đòi hỏi trình độ chuyên môn cao thì họ cần sự giúp đỡ của những người có kinh nghiệm hơn. Công việc chiếm phần lớn thời gian của Junior là học, học hỏi kinh nghiệm từ Senior.
Một thí dụ về Junior Developer là những người chưa biết gì về công nghệ hay chỉ biết sơ sơ nhưng chưa bao giờ được sử dụng thực tế. Họ chỉ cần viết code theo yêu cầu, hoàn thành đúng chức năng và cho chạy. Họ phải tốn nhiều thời gian để tìm ra vấn đề, giải quyết vấn đề khi gặp khó khăn. Các Junior Developer chủ yếu là học về công nghệ, học về cấu trúc dự án, học cách viết code hoàn thiện từ Senior.
Junior Developer là làm gì?
Là một Developer, chúng ta đang sống trong một thế giới với những hệ thống và biến số phức tạp. Khi bạn không có quá nhiều các kinh nghiệm với tool, hay là codebase bạn đang làm thì đó sẽ là một thử thách cực lớn cho bạn chỉ để làm tốt các task đã được mô tả rõ ràng.
Đây là cuộc sống của một Junior Developer. Bạn vừa mới ra trường và nghĩ mình biết mọi thứ. Đột nhiên, phải đối mặt với sự thật rằng những gì bạn học được ở trường đều chỉ là sự chuẩn bị cực kỳ ít ỏi cho các vấn đề bạn đang gặp phải. Mọi thứ trở nên hỗn độn hơn khi lý thuyết thuần túy chẳng là gì hết. Bạn đang tồn tại trong một mớ thỏa hiệp và chẳng bao giờ có thể đoán trước được điều gì.
Việc thật sự bạn cần tập trung lúc này là đối mặt với các thử thách trên và đó cũng là những điều bạn cần cố gắng để học và phát triển. Các Junior Developer cần rất nhiều những định hướng, giám sát và mentor để có các kỹ năng này, nếu không họ sẽ mất thời gian dài để “bơi” mãi một chỗ. Bạn có thể thấy rằng thời kỳ này đúng nghĩa là áp dụng ngay các kỹ thuật có chiến lược trong công việc hằng ngày.
Các công ty thiết kế website, công ty lập trình hàng đầu cho rằng Một Junior Developer không phải là tập trung “phát triển phần mềm” mà phải tập trung code và họ cũng không cần hiểu gì về sự khác nhau này. Khi một lập trình viên nói rằng họ “thích code chứ không quan tâm đến người dùng”, tôi cho rằng tôi đang nói chuyện với một Junior Developer. Một Junior Developer giỏi có thể được đưa cho một task nhất định và được mong đợi hoàn thiện nó nhanh, tốt. Và quan trọng là trong ngành lập trình, dù bạn không được học tại các trung tâm đào tạo bài bản, thì bạn vẫn có thể phát triển đến trình độ tiếp theo (Developer) trong ngành nhờ chăm chỉ tự học và trau dồi kĩ năng lập trình.
2. Developer đúng nghĩa là gì?
Sau cấp Junior Developer là cấp Developer. Đây là người bắt đầu thấy các kiểu sai lầm và nhận ra rằng chuyện bỏ những task thông thường để xây dựng một tính năng có thể hoạt động được cần nhiều nỗ lực hơn nữa. Họ cũng đã có các trải nghiệm về việc nhìn lại những gì mà họ tự hào khi viết cách đây 1 năm và nhận ra tất cả chúng thật sự chỉ là rác cả thôi.
Một Developer sẽ đi tìm câu trả lời là làm sao để xây dựng mọi thứ “Theo đúng hướng” và tìm kiếm qua sách vở, thử nghiệm và thảo luận với các lập trình viên khác. Ở cấp độ này người này đã phải học về thuyết xây dựng phần mềm hơn là thuyết viết code.
Hệ thống được xây dựng bởi các Developer chưa có kinh nghiệm nhiều thì thường hỏng hết cả nhưng lại có lý do khác hoàn toàn so với những Junior. Một Junior sẽ xây dựng rất nhiều các thuật toán bự với hàng đống việc đi theo. Một Developer giỏi sẽ học theo cách các cuốn sách “Domain Driven Design” và “Design Patterns” dạy. Mặc dù đó là những cuốn sách rất hay để học cách xây dựng các hệ thống OO lớn, tuy nhiên khi áp dụng vào thực tế thì chỉ có tác dụng trong những hệ thống linh hoạt, còn ở các hệ thống không linh hoạt thì sẽ có vấn đề.
Bạn có thể tin tưởng vào một Developer có khả năng xây dựng các hệ thống bền bỉ hơn một Junior, thế nhưng sẽ dẫn tới một loạt thảm họa khác. Sự thật là phần lớn không chỉ riêng Senior Developer mà còn cả Team Leader cũng vậy, đều là những Developer như vậy. Mọi người hầu hết đều không nhận ra điều này và đều có các kế hoạch tốt nhất, nhưng đơn giản là nó không bao giờ khả thi với những người ở cấp độ cao hơn.
CEO MATT LONG – Founder tại Groove Technology Software Outsourcing company chia sẻ thêm từ nguồn nhân lực lập trình, các Developer này cũng sẽ hơi chú ý tới vai trò của họ trong team và giá trị họ mang lại. Một Developer giỏi sẽ hiểu rõ cách sử dụng code để giải quyết vấn đề là phương tiện đi đến một kết quả cuối cùng, chứ không phải code vì yêu thích nữa. Thế nhưng, họ vẫn yêu thích các thiết kế của riêng mình và vẫn tìm kiếm “Con đường đúng đắn” để xây dựng phần mềm.
Một Developer giỏi không cần phải bị giám sát quá nhiều. Họ được tin tưởng khi đưa ra các vấn đề về code design, đóng vai trò quan trọng trong các cuộc thảo luận về thiết kế.
Có một thuật ngữ cũng liên quan đến Developer đó chính là Full-Stack Developer. Đây cũng là một thuật ngữ thường xuyên được nghe thấy trong ngành công nghệ phần mềm.
3. Senior là gì ? Senior Developer là ai?
Senior được dùng để chỉ những bạn đã đủ sự hiểu biết, có kinh nghiệm dày dặn và trình độ chuyên môn cao trong lĩnh vực bạn làm việc. Mỗi khi gặp khó khăn trong công việc bạn sẽ luôn tìm được cách khắc phục và giải quyết, bạn cũng có khả năng làm việc độc lập để đem lại hiệu quả tốt nhất cho công việc. Những người đi làm từ 4 – 5 năm tạm gọi là Senior. Tuy nhiên, nếu làm việc lâu năm nhưng chỉ làm những task nhỏ nhỏ, không trau dồi thêm kiến thức thì cũng không khác Junior là bao. Vì thế, số năm đi làm chưa đủ để đánh giá và phân loại một senior. Mỗi công ty có nhiều cấp bậc cho senior, tùy vào năng lực và trình độ mà các Senior sẽ được phân theo cấp bậc cao thấp khác nhau.
Các Senior là những người có thêm niên lâu năm nên được coi trọng ở công ty. Họ có thể giải quyết những vấn đề khó khăn một cách dễ dàng hơn và tìm cách khắc phục sai lầm tương tự. Các Senior có chuyên môn cao, khả năng chỉ dẫn cho người mới trong công việc nên họ là người dạy các Junior. Đây là hiện trạng thường thấy tại nhiều công ty lập trình, các Senior thường có kinh nghiệm lâu năm sẽ trực tiếp quản lý dự án và phân task cho các Junior, tạo điều kiện để các Junior có thể phát triển kỹ năng và nâng độ khó của task, đây là mô hình hoạt động đang được áp dụng tại công ty monamedia.co cũng như nhiều công ty khác, giúp doanh nghiệp có thể hoạt động hiệu quả cao nhất.
Senior Developer là ai?
Một Senior Developer thì luôn quen thuộc với thất bại của riêng mình. Họ viết code có lúc theo lúc không theo các design, thường cả 2 đều thất bại. Họ luôn nghĩ tới những thứ họ làm, đánh giá sự thất bại và thành công khi tiếp cận vấn đề bằng sự chân thành. Một Senior Developer đã không còn rơi vào sự phức tạp như Developer hay mắc phải, họ thường thích cái gì đó đơn giản hơn.
Không bao giờ một Senior Developer phân loại Developer dựa trên kiến thức của họ, mà nên dựa vào điểm mạnh và điểm yếu. Họ cũng thường chú ý tới điểm mạnh và điểm yếu của mình hơn bất kỳ ai, phấn đấu tận dụng mọi điểm mạnh của mình mỗi khi có thể.
Một Senior Developer nghĩ về “ngữ cảnh” hơn là áp dụng lý thuyết. Họ hiểu rằng không có con đường nào đúng để xây dựng phần mềm và ứng dụng lý thuyết phù hợp với nhu cầu khách hàng, codebase, team, tổ chức là cách duy nhất để xây dựng một phần mềm tuyệt vời.
Một Senior Developer hiểu rằng mọi thứ trong ngành này đều phải đánh đổi và sẽ tìm ra điều gì cần có trong thư viện, design pattern, framework và quy trình.
Một Senior Developer nghĩ về nhiều người khác hơn bản thân họ. Họ chú ý tới cách team và khách hàng mình làm việc ra sao và giá trị của họ là gì, điều gì quan trọng và không quan trọng để thành công. Cụm từ “không phải việc của tôi” là không bao giờ xuất hiện trong đầu họ, dù trong bất cứ tình huống nào.
Một Senior Developer sẽ hiểu công việc cần có giải pháp cho vấn đề chứ không chỉ là viết code. Vì thế, một Senior Developer sẽ luôn nghĩ về các công việc họ làm mang lại giá trị bao nhiêu cho team và khách hàng so với sự nỗ lực họ đặt vào.
Không như một Developer cày qua những công việc buồn tẻ thì một Senior Developer sẽ dừng lại và đặt câu hỏi cái gì đang có vấn đề khiến những công việc đó hết buồn tẻ. Họ sẽ đánh giá chi phí của việc sửa các vấn đề cốt lõi, sẽ sửa chúng trực tiếp hay sửa cuối cùng.
Một Senior Developer hiểu rằng bạn không thể tự làm bất cứ điều gì, giúp đỡ team trở nên tốt hơn là nhiệm vụ đầu tiên của họ và họ cũng luôn phấn đấu để cải thiện chính bản thân mình. Một Senior Developer sẽ hiểu rằng leadership không phải là về quyền lực mà là về “trao quyền”. Không phải là hướng dẫn, mà là phục vụ.
Dự án của bạn sẽ thất bại nếu không có ít nhất một Senior Developer với vai trò lãnh đạo trong team mình. Một team có các Developer giỏi sẽ giúp bạn đi rất xa, thế nhưng vào ngày nộp kết quả phần mềm thì một là thất bại luôn, hai là phải rewrite rất mất công và tốn thời gian. Một Senior Developer là người duy nhất có khả năng chọn công nghệ và platform đúng cho dự án, vì vậy nếu không có một người như vậy từ ngày đầu thì bạn sẽ gặp khó khăn đấy.
4. Có sự khác biệt gì giữa Junior và Senior developer?
Nếu đã nắm rõ về khái niệm Junior và Senior developer là gì thì bạn sẽ dễ dàng nhận ra sự khác biệt. Những chia sẻ dưới đây của chúng tôi sẽ chỉ ra 3 điểm khác biệt cơ bản nhất.
- Trình độ làm việc: Senior có trình độ làm việc cao cấp còn Junior chỉ mới dừng lại ở trình độ cơ bản. Senior Developer giải quyết vấn đề rất nhanh nhạy. Họ xử lý những rắc rối một cách chuyên nghiệp và có khả năng làm những việc khó khăn tốt và nhanh hơn những Junior developer.
- Yêu cầu về chuyên môn: Chắc chắn với trình độ như Senior thì yêu cầu sẽ khắt khe hơn Junior rất nhiều. Những người thuộc cấp bậc Junior được phân làm học việc, đảm nhiệm các công việc nhỏ và đơn giản. Còn Senior developer lại phụ trách các dự án lớn và quan trọng.
- Cách nhìn nhận vấn đề: Junior Developer có xu hướng thường chăm chăm vào giải quyết vấn đề và kết quả nhận được. Senior sẽ quan tâm hơn tới những kinh nghiệm và bài học rút ra từ quá trình làm việc. Điều này cũng dễ hiểu bởi Junior là những người đang cố gắng khẳng định bản thân. Còn Senior cần củng cố và bồi đắp kiến thức để vươn xa hơn.
Một Senior Developer luôn hiểu rằng, lý thuyết không đúng cho mọi trường hợp và linh động là cách giải quyết tối ưu nhất. Đó là lý do vì sao vai trò của Senior developer trở nên rất quan trọng.
Junior và Senior Developer có sự khác biệt về kinh nghiệm cũng như trình độ và chuyên môn. Tuy nhiên, cả hai có điểm giống là phải luôn luôn học hỏi tìm tòi cái mới, trau dồi kiến thức mỗi ngày. Trong môi trường khắc nghiệt như hiện nay, dù bạn là ai thì cũng sẽ nhanh chóng lỗi thời và bị đào thải nếu không chịu cập nhật kiến thức, giữ khư khư cái cũ.